Szybkość jaką żołnierze sowieccy wkraczali na tereny noworudzkie 8 na 9 maja 1945 roku spowodowały, że Niemcy oszołomieni tym faktem, nie zdążyli zniszczyć, poza dokumentami, infrastruktury przemysłowej. Tak było w również w Przygórzu, gdzie wojska radzieckie weszły 9 maja 1945 o godzinie 12:30. Kopalnia Rudolph jak i huta Barbara w tej miejscowości mogły wzmocnić produkcję zaraz po zmianie władz. Zgodnie z decyzją zwycięskich mocarstw, w Polsce zostali do 1950 roku niemieccy wykwalifikowani robotnicy, a później jeszcze dodatkowe pięć lat zostali czekając na przydział mieszkania w Niemczech.

     Przed wojną Przygórze (niemiecka nazwa Köpprich) był kolonią Woliborza (Volpersdorf) i zawdzięczał swój rozwój przemysłowi opartemu na górnictwie. W dolinie Piekielnicy i okolicznych górach (Volpersdorfer Gabrige) ukrytych jest wiele bogactw i wiedziano to od dawna. W 1706 roku po raz pierwszy wzmiankowana jest kopalnia miedzi. Obok miedzi eksploatowano tu inne metale. W XIX wieku kupiec Theodor z Wrocławia, miał tu kopalnię kobaltu, niklu i chromu. Dopiero jednak wydobywany tu węgiel i ruda żelaza pozwoliły na rozwój gospodarczy tej miejscowości poprzez utworzenie między innymi huty „Barbara”.

Zdjęcie z 1870 roku przedstawiające hutę "Barbarę" w Przygórzu.

      6 lipca 1856 roku odbyło się uroczyste wmurowanie kamienia węgielnego pod budowę jednego. Po poświęceniu przez pastora Pollaga z Woliborza i zwyczajowych trzech uderzeniach młotkiem, dokument akcyjny spółki został wmurowany w fundamenty jednego z wielkich pieców przy zworniku. Na zworniku widniały z jednej strony nazwiska budowniczych i właścicieli a z drugiej data i nazwa huty. Na budowie zatrudnionych było 300 robotników. Prace murarskie wykonywali mistrzowie murarscy Schönfelder z Nowej Rudy i Lauterbach z Woliborza prace ciesielskie mistrzowie stolarscy Schönwähler i Wendler z Nowej Rudy. Pierwszym kierownikiem huty był majster huty królewskiej inż. Dilla. Cegła użyta do budowy huty pochodziła z cegielni von Magnisa mieszczącej się w Wojborzu. Łącznie na budowę huty wydano 150 tyś talarów. Hucie nadano imię Barbara , od imienia córki założyciela Theodora Hitze. W tym czasie w okolicy huty w latach 1854-1855 otworzono szereg kopalń rud żelaza, np. Agnes, Babette, Ottilie i Albert. W 1862 roku czynnych ich było 10. Zatrudnionych na nich było 20 osób. Tygodniowe wydobycie wynosiło od 125 do 145 ton.

Zdjęcie przedstawia hutę Barbarę z1901 roku.

   W 1921 roku w czasie wielkiego kryzysu gospodarczego Anton Franz von Magnis sprzedaje gwarectwo część udziałów wrocławskiemu koncernowi Linke- Hofmann. Na terenie byłej huty zaczęła działać odlewnia metali kolorowych, kuźnia, ślusarnia, modelarnia oraz formiernia. W latach 30-tych było zatrudnionych 67 pracowników, a w 1943 roku pracowało 52 członków załogi w tym 12 obcokrajowców.

    W maju 1945 roku zakład przejęli Polacy. Zdymisjonowano niemieckiego kierownika Friedricha Krügera, a na jego miejsce powołano polskiego dyrektora Jagosz, a zastępcą jego został Rudolf Konitzn. Następcą Rudolfa Konitznego został w latach 50-tych Pan Gonzor, który zamieszkał w dawnej strażnicy w Woliborzu. Zgodnie z decyzją zwycięskich mocarstw, Polakom pozwolono zatrzymać niemieckich wykwalifikowanych robotników do 1950 roku, a potem jeszcze pięć lat na płynne przekazanie. Przez pierwsze pięć lat płace były obniżone o 25% z powodu reparacji za wojnę.

   Po 1950 roku liczba niemieckich pracowników została zredukowana do 12 (13).Otrzymali przydomek "Dwunastu Apostołów". Każdemu przydzielono oddział Polaków. Niemcy musieli wziąć na siebie odpowiedzialność za działanie maszyn w zakładzie. Jeśli coś poszło nie tak, było to klasyfikowane jako "sabotaż". „Apostołowie” byli odpowiedzialni za maszyny w kopalniach w Przygórzu, w Drogosławiu i w Słupcu oraz działanie kolejki linowej z Przygórza do Drogosławia. Nałożono na nich obowiązek 60 -godzinnego tygodnia pracy, musieli często pracować w niedziele i święta. Każdą nieobecność musieli usprawiedliwiać w miejscowym urzędzie pracy. Zamieszkali oni w części przemysłowej Przygórza.

Zdjęcie przedstawia pracowników huty "Barbary".

Nazwiska „Dwunastu (13) Apostołów”:

1. Blaschke, Richard: ur. 13.10.1899 w Przygórzu zawód: Kowal

2. Bleil, Franz: ur. 18.05.1905 w Woliborzu, zawód: ślusarz

3. Blech, Adolf: ur. 24.09.1889 w Radkowie, zawód: operator tokarki

4. Grolms, Wilhelm: ur. 30.11.1908 w Woliborzu, zawód: kowal i spawacz elektryczny

5. Großpietsch, Gerhard: ur. 16.06.1923w Wojborzu, zawód: młynarz i ślusarz

6.Großpietsch, Paul: ur. 30.11.1898w Woliborzu, zawód: ślusarz

7. Leffler, Hans: ur. 24.07.1911 we Wrocławiu, zawód: zalewacz form

8. Leffler, Theodor: ur. 09.01.1884 w Jugowie, zawód: stolarz

9. Meichsner, Ernst: ur. 15.12.1904 w Włodowicach, zawód: kowal

10. Pohl, Max: ur. 17.11.1907w Woliborzu, zawód: ślusarz

11. Schölzel, Wilhelm: ur. 15.03.1891 w Bielawie, zawód: zaopatrzeniowiec

12. Strauch, Paul z Drogosławia , zawód: ślusarz i kowal.

13.Weitz, Ernst: ur. 03.01.1907 w Woliborzu, zawód: ślusarz

Artykuł powstał na podstawie czasopisma Ostdeutsche Heimat z 2019.